همان طور که در جریان هستید، طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی یکی از مواردی بود که چندی پیش در مجلس شورای اسلامی مطرح شد و واکنش‌های فراوان و متفاوتی را هم از سوی مردم در پی داشت. حال در این مقاله می‌خواهیم به صورت مفصل به این موضوع بپردازیم و ببینیم که چه تاثیراتی بر جامعه خواهد داشت.

ابتدا بهتر است کمی در مورد مجلس شورای اسلامی صحبت داشته باشیم. در واقع می‌توان این مجلس را نهاد قانون‌گذاری در کشور به حساب آورد. از سال 1359 تصمیم گرفته شد که این مجلس با نام شورای اسلامی به کار خود ادامه دهد. نمایندگی این مجلس نیز توسط مردم و با رای‌گیری انتخاب می‌شوند. پس مردم در این زمینه کاملا مسئول هستند و هر چند وقت یک بار باید نهایت دقت خود را برای انتخاب آنان به کار گیرند.

اگر بخواهیم نگاهی به تاریخ مجلس داشته باشیم، باید بگوییم که از سال 1285 به صورت رسمی آغاز به کار کرد. به بیان دیگر، بیشتر از 114 سال است که این مجلس نقشی حیاتی در تعیین مسیر کشور دارد و اکنون هم این موضوع کاملا مشهود است. مجلس مسیر عجیب و غریبی را طی کرده تا به این جا رسیده است و باید دید که آینده آن به چه صورت پیش خواهد رفت.

از ماه‌ها قبل، زمزمه‌هایی مبنی بر اعمال محدودیت‌های اینترنتی در کشور ایران به گوش می‌رسید و عده‌ای چنین تصور می‌کردند که تمام آن‌ها شایعه است. حال این طرح چندی گیش در مجلس مطرح شد و عجیب است که نمایندگان زیادی موافق اجرا شدن آن بودند. این طرح تا این لحظه حسابی با عصبانیت افرادی که در حوزه دیجیتال مارتینگ فعالیت دارند، روبه‌رو شد.

حال در صورتی که شما هم چنین شخصی هستید و بازاریابی دیجیتال انجام می‌دهید، تا پایان همراه ما باشید تا ببینیم این طرح دقیقا چیست و چه سرنوشتی در انتظار کشورمان خواهد بود. امروز قصد داریم تا جزئیات دقیقی را هم در این خصوص در اختیارتان قرار دهیم.

طرح صیانت چیست؟

طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی به پیامرسان‌ها، موتورهای جستجوگر، ایمیل و تمام سرویس‌های ابری مربوط می‌شود و آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در واقع پهنای باند هر برنامه‌ی خارجی در ایران به نزدیک صفر خواهد رسید و عملا دیگر نمی‌توان از آن‌ها بهره برد.

حال مجلس شورای اسلامی یک استثنا برای این برنامه‌ها در نظر گرفته است. اگر آن‌ها نسبت به ایجاد نمایندگی در ایران اقدام نمایند، پهنای باند آن‌ها همچنان به قوت خود باقی خواهد ماند و مردم می‌توانند از آن برنامه یا موتور جستجوگر استفاده نمایند. البته بعید به نظر می‌رسد که چنین اتفاقی رخ دهد و هر یک از این اپلیکیشن‌ها یا موتورها نسبت به ساخت یک نمایندگی در کشورمان اقدام کنند. خود مردم نیز چنین نظری دارند و وقوع آن را دور از ذهن می‌دانند.

در صورتی که برای آن برنامه‌ی خارجی جانشینی تولید نشود، پهنای باند آن هم سر جایش باقی خواهد ماند. این قانون مردم زیادی را امیدوار کرد؛ چرا که ساخت تمام برنامه‌های مشابه توسط ایران بعید به نظر می‌رسد. با این حال، همچنان نگرانی‌ها در دل بسیاری از افراد و خصوصا آن‌هایی که در سوشال مدیا فعال هستند، وجود دارد.

البته در روزهای اخیر، برخی از مجلسی‌ها در مورد این طرح بیاناتی را صادر کردند. عده‌ای از آن‌ها می‌گویند که شایعاتی در مورد این طرح وجود دارد و سخت‌گیری‌ها به آن صورت که مردم تصور می‌کنند، نیست. آن‌ها می‌گویند که برخی رسانه‌ها در این باره در حال جوسازی هستند. حال باید منتظر ماند و دید که آیا این حرف‌ها واقعا حقیقت دارند یا خیر.

طرح صیانت برای چه قشری مفید و مضر است؟

چیزی که مشخص است، این است که افرادی از این طرح سود می‌برند و در سمت دیگر، عده‌ای با ضررهای سنگین مواجه می‌شوند. گروهی از مردم که در ساخت‌ برنامه‌های داخلی نقش دارند، قطعا از این نظر سود خواهند بود. آن‌ها قادر هستند تا برنامه‌های مشابه برنامه‌های خارجی را تولید کنند و احتمالا با استقبال درصد زیادی از مردم نیز مواجه خواهند شد.

با این حال، برخی از مردم می‌گویند که در صورتی اجرایی شدن این قانون، از بسیاری از برنامه‌ها استفاده نخواهند کرد. متاسفانه مشکلات بی شماری درسرورهای چنین برنامه‌هایی مشاهده می‌شود. در چنین شرایطی، اگر افراد زیادی به آن برنامه وارد شوند، دیگر نمی‌توان مانند قبل از آن استفاده نمود؛ مگر این که تمهیداتی مانند قدرتمند کردن سرورها در نظر گرفته شود.

افرادی که برنامه‌های داخلی را تولید می‌کنند، قطعا به رقابت بیشتر اهمیت می‌دهند. آن‌ها با وجود برنامه‌های خارجی و محبوبیت هر یک از آن‌ها نیز می‌توانند کار خود را به خوبی انجام دهند و در نهایت گروهی را به برنامه خود بیاورند. بنابراین واضح است که رقابت در چنین فضایی بسیار سالم‌تر و هیجان‌انگیزتر خواهد بود.

در سمت دیگر، بیایید افرادی که از این نظر ضرر می‌کنند را زیر ذره‌بین قرار دهیم. طبیعی است که درصد بسیار زیادی از مردم متضرر خواهند شد و دلیل آن نیز کاملا مشخص است. حتی اشخاصی که بعد از خستگی کاری به برنامه‌های خود در تلفن همراهشان مراجعه می‌کنند و قصد تفریح دارند نیز در آینده قادر به انجام این کار نخواهند بود.

با نگاهی عمیق‌تر به این موضوع، متوجه می‌شویم مردمی که از دید کسب درآمد به برنامه‌های خارجی نگاه می‌کنند، قطعا زیاد خواهند دید. کسب درآمد از اینستاگرام یکی از آن‌ها است. اگر حساب اینستاگرامی داشته باشید، حتما دیده‌اید که افراد مشهوری که بازدید زیادی دارند، هر از چند گاهی به انتشار تبلیغ‌ها می‌پردازند و در ازای آن مبالغ خوبی را هم دریافت می‌کنند.

حال اگر این طرح اجرا شود، استفاده از اینستاگرام نیز درهاله‌ای از ابهام قرار خواهد داشت و این دسته از مردم باید به دنبال منبع درآمد دیگری باشند. فروش محصول در اینستاگرام نیز ایده دیگری بود که از مدت‌ها قبل در دستور کار قرار گرفت و عده زیادی را به درآمد ایده‌آلی رساند. این منبع نیز احتمالا قطع خواهد شد و مردم نگرانی‌هایی بابت آن دارند.

به جز اینستاگرام، فروشگاه‌های اینترنتی دیگری هم وجود دارند. فعالیت آن‌ها هم به این صورت است که برخی از کالاهای دست‌ساز یا دیگر موارد را به فروش می‌رسانند. فروش برخی از آن‌ها حتی از مغازه‌ها و بوتیک‌ها نیز بیشتر است و در این خصوص به موفقیت‌های بزرگی دست پیدا کرده‌اند.

برخی از اعضای مجلس شورای اسلامی اعلام کرده‌اند که برنامه‌هایی مشابه با اینستاگرام خواهند ساخت. صحبت در این زمینه نیز بسیار عجیب است؛ چرا که ساخت اپلیکیشنی با قدرت سرورهای اینستاگرام کار ساده‌ای به نظر نمی‌رسد.

در مجموع می‌توان این طور گفت که افرادی که به کار تولید محتوا مشغول هستند، تا حد خیلی زیادی ضرر خواهند کرد؛ چرا که دسترسی آن‌ها به منابع خارجی قطع می‌شود. در این گونه موارد، سئو سایت ها نیز تا حد زیادی تحت تاثیر قرار خواهد گرفتو نباید این موضوع را به دست فراموشی سپرد.

طرح صیانت سیاسی است یا خیر؟

با وجود این که نمایندگان مجلس شورای اسلامی عقیده دارند که طرح صیانت کاملا فرهنگی است، اما عده‌ی فراوانی چنین تصور می‌کنند که این قانون به سیاست هم ربط دارد. کشمکش‌ها و نقدها در این خصوص زیاد بوده و حقیقت این است که مردم در این باره اطلاع چندانی ندارند.

نظر مسئولان درباره طرح صیانت؟

طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، مسئولان را هم به جنجال کشانده است. برخی از مسئولان کاملا با این قانون موافق هستند و اجرا شدن آن را به صلاح کشور و مردم می‌دانند. از میان آن‌ها باید به اکثر نمایندگان مجلس شورای اسلامی اشاره داشت که در بالا هم در این زمینه صحبت کردیم.

در سوی دیگر، مسئولان مشهوری هم هستند که با تصویب این طرح مخالفت سفت و سختی دارند. برای مثال باید به امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات اشاره داشت که در حساب رسمی خود در توییتر پستی را منتشر کرد. وی در این پست اعلام کرد که به شدت مخالف اجرا شدن طرح صیانت است و با انجام آن، بسیاری از کسب و کارها لغو خواهد شد. وی عقیده دارد که این کار منجر به سلب آزادی از مردم خواهد شد.

مصطفی کواکبیان، مسئول کمیته فضای مجازی و نماینده سابق مجلس نیز توییت‌هایی را در دسترس قرار داد و مخالفتش با طرح صیانت را اعلام کرد. وی می‌گوید که قطعا اینترنت جهانی برای مردم درست مانند ریختن بنزین بر روی آتش خشم آن‌ها است.

متن کامل طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی (Pdf)

نظر مردم درباره طرح صیانت؟

موافقان و مخالفان طرح صیانت از فضای مجازی در میان مردم نیز مشاهده می‌شود. با این حال، حتما در جریان هستید که بیشتر مردم از مخالفان این طرح هستند و اجرا شدن آن را مانع بزرگی بر کسب و کارها و سرگرم شدنشان می‌بینند. بسیاری از آن‌ها عقیده دارند که اپلیکیشن‌های ایرانی هر چه قدر هم که خوب باشند، نمی‌توانند جایگزین برنامه‌های خارجی شوند.

هنوز آمار و ارقام دقیقی در خصوص افراد موافق و مخالف در جایی منتشر نشده است. شاید بهتر باشد که این نظرسنجی میان مردم هم صورت بگیرد تا با واقعیت‌ها روبه‌رو شویم. طبق پیش‌بینی‌ها، بیشتر از 90 درصد مردم مخالف تصویر این طرح هستند. به هر شکل، احترام به نظر مردم نیز باید توسط مجلس در دستور کار قرار گیرد؛ چرا که خود مردم در تعیین نمایندگان مجلس نقش داشته‌اند.

مردم در صفحات مختلف خود در فضای مجازی، واکنش‌های منفی فراوانی را به انتشار رسانده‌اند. آن‌ها همچنان امیدوار هستند که این طرح اجرا نشود تا بتوانند همچنان به امور سابق خود بپردازند. در نهایت باید دید که توجه به خواسته‌های آن‌ها تا چه اندازه حائز اهمیت خواهد بود.

تاثیر تصویب طرح صیانت بر کسب کارهای مجازی؟

در خصوص این مطلب در بالا جزئیاتی را خدمتتان عرض کردیم. کسب و کارهای مجازی چند سالی می‌شود که حسابی باب شده و افراد زیادی به آن‌ها علاقه نشان می‌دهند. این کسب و کارها معمولا دو حالت دارد. در نوع اول، فرد محتوایی شامل طنز یا موارد دیگر را تولید می‌کند و بدیهی است که افراد زیادی هم به بازدیدشان می‌پردازند. سپس آن‌ها می‌توانند از بخش‌های مختلف تبلیغ گرفته و ریپورتاژ آن‌ها را در حساب خود درج نمایند.

در نوع دیگر، شخص می‌تواند کالاهای گوناگونی داشته باشد و اقدام به فروش هر کدام از آن‌ها کند. فروش از راه مجازی و ارائه اطلاعات پیرامون آن کالا ایده فوق‌العاده‌ای است و معمولا هم جواب می‌دهد. پس نتیجه می‌گیریم که طرح صیانت بر کسب و کارهای مجازی تاثیر به سزایی دارد و حتی می‌تواند باعث لغو شدن آن‌ها و بیکار شدن جوانان زیادی شود.

چرا طرح صیانت نباید تصویب و اجرا شود؟

طرح صیانت در درجه اول، تنش‌ها را میان مردم افزایش خواهد داد. مردم چنین می‌پندارند که اکنون مجلس در مقابل آن‌ها قرار دارد، نه در خدمتشان. با وجود رفع شایعات احتمالی از سوی بسیاری از نمایندگان مجلس، این طرح قطعا محدودیت‌هایی را برای استفاده کنندگان از فضای مجازی در پی خواهد داشت.

اگر چنین اتفاقی رخ دهد، ابزار سرگرمی و آموزش بسیاری از کودکان و بزرگسالان برچیده خواهد شد. همچنین گفته شد که کسب و کارهای زیادی از بین می‌روند. مطمئنا سال‌ها برای بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی زحمت کشیده شده است و این تلاش‌ها در عرض چند لحظه به باد خواهد رفت.

طرح صیانت باعث محدودیت در دسترسی به اینترنت میشود؟

در پاسخ باید گفت که نمی‌توان نظری قطعی در این باره داد. فعلا می‌دانیم که برخی از برنامه‌ها و موتورهای جستجوگر خارجی از کار خواهند افتاد و در سمت دیگر، قابلیت ارسال ایمیل‌ نیز برای مردم فراهم نخواهد بود. نمایندگان مجلس تا این جا شرایطی را برای قطع نشدن بعضی از برنامه‌ها اعلام کرده‌اند که پیش‌تر مطالبی در موردشان گفته شد.

طرح صیانت همان اینترنت ملی است؟

در سال‌های گذشته در خصوص اینترنت ملی مطالبی گفته شده بود. اینترنت ملی، دسترسی به تمام وب‌سایت‌ها، برنامه‌ها و هر چیزی که مربوط به کشورهایی به جز ایران است که قطع خواهد کرد. این در حالی است که طرح صیانت تا حدی با اینترنت ملی متفاوت است و نمی‌توان آن‌ها را با هم برابر دانست. البته وجوه اشتراک فراوانی هم میان این دو به چشم می‌خورد.

سخن پایانی

ما در پروکلیک در این مقاله سعی داشتیم تا نگاهی کامل و جامع به طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی که اخیرا در مجلس شورای اسلامی مطرح شد، داشته باشیم.

نظر شما در مورد این قضیه چیست؟

این طرح بر زندگی مردم چه تاثیری خواهد گذاشت؟

حتما عقاید خود را با ما به اشتراک بگذارید.

منبع :

مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

متن کامل طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی (Pdf)

نویسنده : شاهین سوری